Akte I

Het verhaal van akte I

Bij de pizzeria. De ochtend van de bruiloft van Figaro (pizzabakker bij La Mia Donna) en Susanna (serveerster in De Zuyd).
Figaro telt pizzadozen terwijl Susanna haar bruidssluier past (duet Cinque… dieci…venti). In tegenstelling tot Figaro, is Susanna niet blij met de ligging van hun appartement (duet Se a caso madama la notte ti chiama). Het ligt namelijk vlakbij dat van de baas en zijn vrouw (Almaviva en Rosina), en de baas heeft overduidelijk een oogje op Susanna. Figaro beweert dat hij Almaviva lik op stuk zal geven als hij spelletjes wil spelen (aria: Se vuol ballare, signor contino).

Op het terras. Marcellina (serveerster in De Zuyd) en Bartolo (boekhouder van het restaurant).
Bartolo krijgt koffie geserveerd van Marcellina. Zij heeft Figaro een grote som geld geleend die hij niet heeft terugbetaald. Nu is hij contractueel verplicht om met haar te trouwen. Dat is koren op de molen van Bartolo, die nog een appeltje te schillen heeft met de pizzabakker. Figaro heeft Almaviva destijds geholpen om Rosina te schaken, terwijl Bartolo met haar had willen trouwen. In de aria La vendetta, oh la vendetta zweert Bartolo wraak te nemen

Susanna komt het terras op en ziet haar vijandin Marcellina. In het duet Via resti servita wisselen beide dames dodelijke beleefdheden uit. Susanna triomfeert in de woordenwisseling door haar rivale te feliciteren met haar indrukwekkende leeftijd. Dan komt de jonge afwasser Cherubino op. Hij is bedroefd omdat de baas hem de vorige avond gesnapt heeft toen hij Susanna’s nichtje Barbarina bezocht. Dat deed hij ongelukkigerwijs nét op een moment waarop Almaviva zelf een bezoek aan dit vroegrijpe dametje wilde brengen. In de aria Non so più cosa son cosa faccio bezingt Cherubino zijn liefde aan alle vrouwen, en met name aan de mooie Rosina. Als Almaviva eraan komt, verstopt Cherubino zich gauw in de pizzeria.

Bij de pizzeria. Nieuw personage: Basilio (chefkok van De Zuyd).
Almaviva komt naar de pizzeria. Hij denkt dat Susanna alleen is en doet haar een oneerbaar voorstel. Daarin wordt hij gestoord door Basilio. Om deze relnicht geen voer voor roddel te geven, verstopt Almaviva zich gauw. Susanna weet nog net te voorkomen dat hij Cherubino betrapt door een tafelkleed over de jongen heen te gooien. Basilio roddelt over Cherubino die alle vrouwen naloopt, zelfs Rosina, de vrouw van de baas. Almaviva springt kwaad tevoorschijn (terzet Cosa sento! Tosto andate). Basilio vermaakt zich kostelijk, Susanna zoekt haar heil in een flauwte.

Dan begint Almaviva te vertellen hoe hij Cherubino gisteren bij Barbarina betrapte, verscholen onder een tafel. Hij licht ter demonstratie het tafelkleed op en vindt… Cherubino! Almaviva is woedend over het verraad van “deugdzame” dames (terzet Onestissima signora!). Ondertussen zit hij wel met een probleem, want de afwasser heeft gehoord hoe Almaviva zijn werkneemster een oneerbaar voorstel deed. Dat kan zijn vrouw maar beter niet ter ore komen. Hij loopt kwaad weg, zinnend op een manier om Cherubino van het toneel te krijgen.

Op het terras.
Almaviva heeft er spijt van dat hij altijd maar achter de vrouwen aanjaagt terwijl hij zijn eigen echtgenote negeert. Hij bezingt zijn wroeging in de aria Aspri rimorsi atroci en neemt zich voor zijn leven te beteren. Dat kan hij gelijk in de praktijk brengen, want vrolijk zingende dorpelingen (Giovanni liete fiori spargete) komen de bruiloft van Susanna en Figaro vieren. Met knarsende tanden geeft Almaviva de sluier aan Susanna.

Ondertussen is Cherubino ontroostbaar. De baas heeft hem ontslagen en stuurt hem het leger in! Figaro zingt de aria Non più andrai, waarin hij Cherubino spottend advies over zijn nieuwe, harde, militaire leven zonder luxe en – vooral – verstoken van vrouwen.

De ‘nummers’ die we zingen
1. Cinque… dieci… venti… – Susanna, Figaro
Figaro probeert pizzadozen te tellen, maar Susanna leidt hem af met haar blije geklets over haar mooie bruidssluier. Hij wordt aangestoken door haar enthousiasme.

2. Se a caso madama la notte ti chiama – Susanna, Figaro
Figaro verklaart dat hij zo blij is met hun appartementje, vlakbij dat van de bazin. Als ze belt (“ding, ding”) dan ben je zo bij haar, zegt hij blij tegen zijn verloofde. Ja, riposteert Susanna boos, en als de baas mij wil (“dong, dong”) dan ben ik ook zo voor het grijpen.

3. Se vuol ballare, signor Contino – Figaro
Als je spelletjes wilt spelen, beste Almaviva, dan speel ik met je mee. Maar ik laat je wel alle hoeken van de kamer zien!

4. La vendetta, oh la vendetta! – Bartolo
Al moet ik het hele Wetboek van Strafrecht doorvlooien: ik zal iets vinden om Figaro mee ten val te brengen. Oh, wat zal mijn wraak zoet zijn!

5. Via resti servita, madama brillante – Susanna, Marcellina
De twee serveersters beledigen elkaar op pijnlijk beleefde toon. “Gaat u maar voor, mooi jong bruidje en hapje tussendoor voor de baas.” “Nee, nee, ik zou niet durven, eerzame dame. Leeftijd gaat voor schoonheid.”

6. Non so più cosa son, cosa faccio – Cherubino
Cherubino bezingt hoe de hormonen door zijn lijf gieren. Van elke vrouw krijgt hij het heet en dan weer ijskoud. Hij praat over liefde, droomt over liefde en wordt erdoor geconsumeerd. Wat moet hij met zichzelf aan?

7. Cosa sento! Tosto andate – Susanna, Basilio, Almaviva
Almaviva barst uit in woede: “Vind die bordenwasser en gooi hem eruit!”  Basilio verkneukelt zich en maakt halfhartige excuses voor zijn bemoeienis. Susanna valt nagenoeg flauw, waar Almaviva gretig misbruik van maakt. Dan verhaalt hij over gisteravond, toen hij Cherubino betrapte bij Barbarina en… betrapt Cherubino nu weer onder een tafel!

7b. (ingevoegd) Aspri rimorsi – Almaviva
Waarom krijg ik pas nu zo’n spijt en heb ik niet eerder naar mijn geweten geluisterd?

8. Giovani liete, fiori spargete – Koor
Jonge mensen, strooi bloemen voor de voeten van onze nobele heer die er alles aan doet om de pure ziel van een mooi, jong meisje te behouden.

9. Non più andrai, farfallone amoroso – Figaro
Geen geflirt meer, jonge man. Geen gevlinder langs al die mooie meisjes, kleine Adonis. Al die krullen en rode wangen liggen vanaf nu buiten je bereik. Je zit straks tussen de soldaten met grote snorren, met een geweer over je schouder en een sabel aan je zij. Eervol, maar zonder geld. En zonder vrouwen…

© Opera Così | così non fan tutte