Akte II

Het verhaal van akte II

De middag van de bruiloft, in de tuin.
Rosina klaagt dat Almaviva haar verwaarloost en dat zijn liefde voor haar bekoeld is (cavatina Porgi amor, qualche ristoro). Susanna en Figaro vertellen haar wat de baas van plan is en dat zij hem een lesje willen leren. Figaro heeft Basilio een briefje gegeven waarin staat dat Rosina de komende avond heimelijk een minnaar in de tuin zal ontmoeten. Cherubino, als vrouw verkleed, zal als Susanna naar Almaviva gaan.

Cherubino zingt zijn liedje voor Rosina (canzonetta Voi che sapete), waar Rosina niet onbewogen onder blijft. Daarna laat hij haar droevig zijn officiersaanstelling zien. Rosina merkt op dat Almaviva vergeten is om het document te ondertekenen. Susanna verkleedt Cherubino als meisje (aria Venite, inginocchiatevi). Daarmee wordt Almaviva, die denkt dat Cherubino vertrokken is, zand in de ogen gestrooid.

Almaviva stormt de tuin in. Rosina verstopt Cherubino gauw in de kast. Almaviva confronteert zijn vrouw met het briefje waarin staat dat zij vanavond haar minnaar zal ontmoeten. Als hij gestommel hoort in de kast, concludeert hij dat Rosina daar haar minnaar heeft verstopt. Rosina zegt dat Susanna in de kast is om haar bruidsjurk te passen. Ze kan de deur dus niet open doen, ook al beveelt Almaviva dat (terzet Susanna or via sortite).

Almaviva wil de deur openbreken en gaat gereedschap halen. Hij neemt de Gravin aan zijn arm mee. Cherubino komt nu angstig te voorschijn en brengt zichzelf in veiligheid met een sprong uit het raam (duet van Cherubino en Susanna Aprite, presto aprite). Susanna gaat de kast in en sluit zichzelf op.

Nu begint de finale van deze akte: Esci ormai, garzon malnato. Almaviva en Rosina komen terug. Zij bekent hem dat Cherubino in de kast zit. De jaloerse Almaviva wordt woedend en is stomverbaasd als Susanna zelf de deur opent en tevoorschijn komt. Voor alle zekerheid doorzoekt hij de kast, en Susanna maakt van deze gelegenheid gebruik om Rosina toe te fluisteren dat Cherubino heeft weten te ontkomen.

Almaviva voelt zich geblameerd en smeekt zijn vrouw om vergiffenis. Zij zegt de hele komedie gespeeld te hebben om hem van zijn jaloezie te genezen. Alles schijnt goed af te lopen, temeer daar Susanna zegt dat de anonieme brief een deel van dit complot uitmaakte. Helaas komt Figaro juist op het verkeerde moment binnen om zijn bruid te halen. Almaviva voelt hem aan de tand over het briefje. Figaro zegt eerst van niets te weten, maar wordt daarna door Susanna en de Gravin gesouffleerd.

Juist als Figaro die ene moeilijkheid omzeild heeft komt er een nog grotere opdoemen. Het is de tuinman Antonio, de vader van Barbarina en dus de oom van Susanna, die met een gebroken bloempot binnenkomt en opgewonden komt klagen over mensen die zo maar uit ramen springen en zijn geliefde tuinkers plat trappen. Figaro zegt eerst dat hij dronken is, maar als Almaviva – die meteen weer verdenking koestert – serieus op de zaak ingaat, zegt Figaro dat hij zelf uit het raam gesprongen is. Hij was namelijk met Susanna in de kamer ernaast. Maar omdat hij zo bang was voor de woedende Almaviva hield hij zich stil, en maakte zich op deze wijze uit de voeten.

Antonio overhandigt hem daarop een brief die hij bij de sprong verloren heeft. De Graaf onderschept de brief en vraagt Figaro wat er in staat. Gelukkig herkennen Rosina en Susanna de officiersaanstelling van Cherubino en fluisteren dit Figaro in. Deze zegt dat de jonge afwasser hem dat papier gaf omdat het nog ondertekend moest worden. Almaviva is ten einde raad; al zijn verdenkingen worden stuk voor stuk ontkracht!

Ten slotte verschijnen de drie bondgenoten Bartolo, Marcellina en Basilio, die zogenaamd om recht komen smeken. Marcellina beweert namelijk dat Figaro had beloofd haar te zullen trouwen. Zij eist dat hij zich aan die belofte houdt, of hij moet haar anders het geld terug betalen, het onderpand dat hij voor deze belofte kreeg. Almaviva zegt toe de zaak te zullen onderzoeken.

De ‘nummers’ die we zingen
10. Porgi amor qualche ristoro – Rosina
Rosina smeekt dat haar man bij haar terugkomt, of dat ze anders mag sterven.

11. Voi che sapete che cosa è amor – Cherubino
Dames, u die weet wat liefde is, kijk in mijn hart vertel me: is dit liefde? Dat zuchten en beven, die pijn en dat plezier, dat branden en bevriezen. Ik weet niet wat het is, ik heb geen minuut vrede, en toch… geniet ik ervan.

12. Venite inginocchiatevi – Susanna
Susanna verkleedt Cherubino, hoewel het moeilijk is om zijn aandacht bij haar te houden. Zijn ogen glijden steeds naar Rosina. Gaandeweg transformeert hij. “Kijk eens, wat een knapperd. Geen wonder dat de vrouwen van hem houden!”

13. Susanna or via sortite – Almaviva, Rosina, Susanna
Almaviva denkt dat Rosina haar minnaar in de kast verstopt. Zij zegt dat het Susanna is, die haar bruidsjurk past. Beide echtelieden waarschuwen elkaar om niet te ver te gaan. Het gaat er heet aan toe.

14. Aprite presto aprite – Susanna, Cherubino
Susanna laat Cherubino uit de kast. Beide zijn ervan overtuigd dat Almaviva hem vermoordt als hij Cherubino hier aantreft. In wanhoop, springt de jongen uit het raam.

15. Esci omai, garzon malnato – Susanna, Rosina, Marcellina, Basilio, Almaviva, Antonio, Bartolo, Figaro
Almaviva roept dat Cherubino uit de kast moet komen. Rosina probeert te voorkomen dat haar man de jongen kwaad doet. Als dan uiteindelijk de deur open gaat, verschijnt… Susanna! Rosina en Susanna draaien een verhaal in elkaar over dat ze de jaloerse Almaviva een lesje wilden leren. Almaviva smeekt om genade, maar Rosina laat hem goed voelen dat hij haar onrecht heeft aangedaan.

Figaro komt Susanna halen voor hun bruiloftsfeest. Almaviva ondervraagt hem eerst over het briefje. Figaro speelt de vermoorde onschuld en weet het gevaar af te wenden. Maar dan waggelt de dronken tuinman Antonio binnen, die klaagt over de bordenwasser die uit het raam sprong en zo in zijn tuinkers landde. Almaviva staat meteen weer op scherp. Figaro hangt een verhaal op dat hij het was, en dat hij zijn enkel blesseerde toen hij in de tuin sprong. Dat verhaal komt op losse schroeven te staan als Antonio de officiersverklaring toont, die uit Cherubino’s broekzak is gevallen. Gesouffleerd door Rosina en Susanna, zegt Figaro dat hij die brief van Cherubino had gekregen om ‘m te laten ondertekenen. Catastrofe afgewend. Voorlopig…

Curzio, Basilio en Marcellina komen recht halen: Figaro moet per direct zijn schuld aflossen aan Marcellina of anders met haar trouwen.

© Opera Così | così non fan tutte